Su Saatinin Gelişmesi ve Müslüman Alim El Cezari
Geçmiş dönemlerde zamanı ölçmek için birçok yol denenmişti ve bu yollardan biride mum saatiydi .Her bilimci kendi döneminde zamanı ölçmenin çeşitli yollarını aramış ve günümüze gelene kadar bir çok buluş gerçekleşmiştir.
El Cezari’nin (1136–1206) matematik, astronomi ve mekanik gibi alanlarda önemli buluşları vardı. Otomatik makineler, gelişmiş mum ve su saatleri yaptı ve detayları kitaplarında açıkladı.
Mum saatinde mum yanarken kısalan boyunun ölçülmesi ile zaman belirlenir. Cezari mumun aynı hızla yanmasını sağladı, gündüz ve gece uzunluğuna göre düzeltmeler yaptı.
Cezari’nin “Fil ” ve “Kale” adlı su saatleri en gelişmiş örneklerdir. Fil saatini yaz ve kış aylarında gündüz ve gece uzunluğuna göre ayarlamak mümkündü. Günün uzama veya kısalmasına göre suyun akış hızı ayarlanabilen bu saat çok hassastı.
Saatte, belirli sürelerde zil çalan ve bir mekanik kuşun çıkıp ötmesini sağlayan mekanizmalar vardı. Kale saati 3,40 metre yüksekliğinde zamanı ve astronomi olaylarını gösteren bir su saatiydi. Belirli zamanlarda saatteki mekanik müzisyenler de müzik gösterisi yapardı.
Kaynak :Prof. Dr. Ural Akbulut
ODTÜ Kimya Bölümü
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder